Trong bối cảnh tin giả, tin xấu, độc tràn lan trên in-tơ-nét và mạng xã hội với hình thức ngày một tinh vi hơn để phát hiện và nhận diện, việc cung cấp thông tin chính thống, tin tích cực sẽ giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng mạng trong việc phân biệt tin tức thật giả, đúng sai. Đây vẫn là chìa khóa vạn năng để tăng sức đề kháng, tự “miễn dịch” cho công dân mạng, nhất là thanh thiếu niên, là giải pháp bền vững nhất để đẩy lùi, giảm thiểu các tác hại từ các quan điểm sai trái, thông tin xấu độc trên mạng xã hội hiện nay.

Muôn hình vạn trạng thông tin xấu độc

Về bản chất, có thể nhận diện: Thông tin xấu, độc phát tán trên in-tơ-nét và mạng xã hội “là những thông tin bịa đặt, bóp méo sự thật, xuyên tạc vấn đề, “đổi trắng, thay đen”, lẫn lộn đúng sai, thật giả hoặc có một phần sự thật nhưng được đưa tin với dụng ý xấu, phân tích và định hướng dư luận bằng luận điệu thù địch”.

Hiện nay, một trong những phương thức hoạt động "diễn biến hòa bình" được các thế lực thù địch tiến hành đối với Việt Nam là tận dụng mạng in-tơ-nét tiến hành chống phá trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa mà phương thức chủ yếu là truyền bá các quan điểm sai trái về tư tưởng chính trị trên in-tơ-nét, mạng xã hội nhằm chống phá chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.

Nhìn chung những thông tin xấu, độc đều có một mục đích là bôi đen hiện thực Việt Nam; thổi phồng những hạn chế, khiếm khuyết trong quá trình lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước; xuyên tạc về cán bộ, về công tác nhân sự; phóng đại những tiêu cực trong xã hội; bóp méo các chủ trương, chính sách, luật pháp hòng gây rối tình hình đất nước; kích động, chia rẽ nội bộ, ảnh hưởng đến uy tín lãnh đạo Đảng, Nhà nước... Từ đó tạo ra nhận thức sai lệch về hiện thực theo chiều hướng xấu, hình thành tâm lý chán ghét, phẫn nộ, thậm chí căm thù chế độ và bộ máy chính quyền các cấp.

Mỗi khi đất nước có những sự kiện chính trị mang tính lịch sử, bước ngoặt như Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp, các hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng... các thế lực thù địch coi đây là cơ hội để tung các thông tin xấu độc, thông tin giả, các quan điểm sai trái, thù địch hòng kích động "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ.

Vào thời điểm Đại hội XIII, các thế lực xấu cố tình tung tin xuyên tạc, bịa đặt về công tác nhân sự của Đại hội để gây nhiễu loạn thông tin, chống phá Đại hội. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, chỉ trong ngày 26-1, ngày khai mạc Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, trên mạng xuất hiện hàng trăm tin bài xấu độc về một số vấn đề của Đại hội như công tác tổ chức Đại hội, công tác nhân sự Đại hội, tập trung xuyên tạc, bôi nhọ, hạ uy tín của các đồng chí lãnh đạo, xuyên tạc về đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước…

Dù đã gặp phải những thất bại "cay đắng" trong chiến dịch chống phá Đại hội XIII của Đảng, nhưng các thế lực thù địch vẫn không từ bỏ âm mưu, chúng tiếp tục chống phá bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026. Một trong những luận điệu xuyên tạc, kích động chúng dùng là rêu rao rằng: "Việc bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp chỉ là nghĩa vụ chứ không phải là quyền lợi, dân chủ, đều là sự sắp đặt nhân sự có chủ ý, nhân dân không có quyền thực sự", "Ở Việt Nam làm gì có dân chủ trong bầu cử, ứng cử - đó là cơ chế "Đảng cử - dân bầu", là "dân chủ trình diễn";... "phải sửa đổi hệ thống bầu cử, tạo điều kiện cho tất cả mọi người được ứng cử tự do... còn nếu với cách tổ chức bầu cử và cơ chế bầu cử theo quy định hiện nay thì đối với nhiều đại biểu có thể tự mình công bố mình trúng cử và có đủ tư cách đại biểu mà không cần phải tổ chức bầu cử cho tốn tiền thuế của dân"...

Đặc biệt, trong giai đoạn cả nước gồng mình chống dịch COVID-19, lợi dụng diễn biến phức tạp của dịch bệnh, các thế lực thù địch, các đối tượng chống đối, phản động và một số người dân nhận thức chưa đầy đủ… đã đăng tải, phát tán nhiều thông tin không đúng sự thật, xuyên tạc tình hình dịch bệnh tại Việt Nam như: tung tin sai sự thật về số lượng ca nhiễm, tử vong tại Việt Nam; tung tin đóng cửa biên giới với Trung Quốc, kêu gọi Việt Nam đóng cửa biên giới; phát tán thông tin người Trung Quốc đến Việt Nam; kêu gọi người dân bãi công, bãi thị và bãi khoá trên toàn lãnh thổ Việt Nam; tung tin về Nhà nước phun thuốc ngừa vi-rút trên bầu trời toàn quốc; tuyên truyền thông tin vắc-xin chữa trị vi-rút…

Có thể thấy rõ, tính chất của những tin tức sai sự thật này đa dạng, liên quan đến nhiều vấn đề của đời sống xã hội cũng như hướng tới đối tượng quan tâm rất phong phú. Chính vì vậy, những tin tức giả này ảnh hưởng rất tiêu cực đến công tác phòng ngừa bệnh dịch, đến ổn định và phát triển sản xuất cũng như an ninh, trật tự rất lớn.

Đáng chú ý hơn hiện nay, chúng lại tung lên mạng với những vấn đề rất đời thường, nhất là tình hình tham nhũng, tiêu cực để thu hút độc giả. Ví dụ, chúng cắt ghép, sử dụng công nghệ 4.0 để chế các hình ảnh, video, xuyên tạc, bôi nhọ, dựng chuyện tham nhũng không có thật, bôi nhọ đời tư nhân sự cấp cao của Đảng...

Các đối tượng thường sản xuất chương trình truyền hình, sau đó tung lên các mạng xã hội, để a dua, nói xấu Việt Nam, bôi nhọ Đảng Cộng sản Việt Nam và chế độ xã hội chủ nghĩa với giọng điệu chống cộng quyết liệt. Đáng lưu tâm là chúng thích ứng, đánh vào tâm lý cộng đồng mạng trẻ tuổi ở Việt Nam là thanh, thiếu niên với ngôn ngữ, giọng điệu "rất đời thường", thậm chỉ chửi bới thô tục để câu like, câu view...

Thời gian qua, việc tung tin giả gây ảnh hưởng đến thị trường kinh tế, tài chính, ngân hàng đã trở thành vấn nạn. Nhiều doanh nghiệp lớn bị ảnh hưởng tới uy tín, danh dự, tình hình kinh doanh một cách nặng nề. Rõ rệt nhất là trường hợp ông Phạm Nhật Vượng - Chủ tịch Tập đoàn Vingroup đã bị tung tin về việc cấm xuất cảnh, điều này đã khiến 3 cổ phiếu "họ Vingroup" lao dốc không phanh... Giá cổ phiếu của Tập đoàn Vingroup sau 11 tháng, "tuột" mất 50% giá trị. Trong khi nhiều lần cơ quan chức năng khẳng định ông Phạm Nhật Vượng không nằm trong danh sách cấm xuất cảnh và hoạt động của Vingroup vẫn ổn định, bình thường. Tập đoàn Vingroup là một trong những doanh nghiệp đóng thuế rất lớn cho Nhà nước.

Thời gian gần đây, liên quan đến sự việc cơ quan công an bắt bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, đã xuất hiện những tin đồn, những lời xì xầm to nhỏ, những thuyết âm mưu là vụ việc liên quan đến vị lãnh đạo này, quan chức kia, rồi sự sụp đổ của hệ thống ngân hàng... Các thông tin được thổi phồng, cắt ghép, khớp nối nghe có vẻ rất hợp lý. Nếu người nghe thiếu hiểu biết, không đủ bản lĩnh thì rất dễ mắc bẫy, sẽ tin vào những thông tin xuyên tạc đó. Bằng chứng là hệ lụy của việc người dân xếp hàng dài tại Ngân hàng SCB để rút tiền gửi tiết kiệm, gây nhiễu loạn thị trường tài chính ngân hàng suốt thời gian qua.

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10 vừa qua, trước vấn nạn tin giả đang hoành hoành, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế quốc gia, Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng Bộ Công an nhấn mạnh chúng ta phải có trách nhiệm bảo vệ hoạt động bình thường và tôn trọng pháp luật của các doanh nghiệp, hạn chế việc tung tin sai trái, thất thiệt làm ảnh hưởng tới hoạt động của các doanh nghiệp làm ăn chân chính. Điều này gây ảnh hưởng tới cả nền kinh tế. Thời gian tới, lực lượng chức năng sẽ tiếp tục xử lý các vụ việc đăng tin sai sự thật, tung tin thất thiệt làm ảnh hưởng đến sự phát triển của nền kinh tế.

Cung cấp kịp thời thông tin chính thống, minh bạch cho công chúng chính là chìa khóa “miễn dịch”

 Cũng như cơ thể con người, nếu con người ta khỏe mạnh, cường tráng, có thể đủ sức đề kháng, thì chúng ta sẽ tự miễn dịch được các dịch cúm, đẩy lùi được các bệnh tật nguy hiểm. Vì vậy, cách tốt nhất là tạo sức đề kháng cho công chúng, cộng đồng mạng trước các thông tin xấu độc là để mỗi công dân tiếp nhận đầy đủ thông tin, tri thức. Từ đó, mỗi người dân chủ động, tự giác, phản ứng, đấu tranh, phản bác kịp thời với các quan điểm sai trái phát tán trên in-tơ-nét.

Thực chất, trận chiến đấu thầm lặng của chúng ta là trận địa tư tưởng trên không gian mạng. Ai nắm được lực lượng trên mạng thì người đó giành thắng lợi. Lực lượng người Việt Nam với tư cách công dân mạng, tham gia trên mạng xã hội chủ yếu là ai? Đó là những người trẻ, từ học sinh tiểu học, trung học đến đại học, sau đại học.

Theo thống kê từ Báo cáo Digital, tính đến tháng 6-2021, nước ta có gần 70 triệu người dùng in-tơ-nét, gần 76 triệu người sử dụng mạng xã hội. Người dùng in-tơ-nét ngày càng trẻ hóa, đa phần trong độ tuổi thanh niên. Ðây là môi trường để các thế lực thù địch lợi dụng truyền bá quan điểm sai trái, xuyên tạc chủ trương, đường lối của Ðảng, phủ nhận giá trị chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.

Vẫn là câu chuyện nghịch lý trong quy luật của thông tin, thông tin nào xuất hiện nhiều, tần suất lớn, gây tò mò, sát với cuộc sống đời thường thì người trẻ tuổi sẽ lao vào đọc, xem, tìm hiểu. Người trẻ có khi dành thời gian cả ngày, "lang thang" trên mạng xã hội Facebook, Youtube, Twitter và các trang thông tin của các tờ báo lớn như BBC, CNN, Time, Foxnews, The New York Times... để tìm hiểu, chia sẻ thông tin. Đương nhiên, học sinh, sinh viên và một bộ phận trong đó do  nhận thức còn hạn chế nên dễ bị tác động khi tiếp cận những thông tin xấu độc, nói xấu chế độ, xuyên tạc chủ trương, đường lối của Đảng. Họ tiếp cận các thông tin xấu độc một cách thụ động, khó phân biệt đúng - sai và bị tác động tâm lý, dẫn đến hoang mang, thiếu niềm tin vào Đảng, vào chế độ là điều tất yếu.

Câu hỏi đặt ra là vì sao họ ít đọc báo, tạp chí, mà lại đọc mạng xã hội là chính? Phải chăng là vì thông tin thiếu độ khách quan, chính xác? Cố nhiên là chưa hẳn. Chúng ta có hệ thống báo chí cách mạng rất mạnh. Thông tin chính thống cũng được cung cấp bài bản, với số lượng lớn. Cộng đồng mạng cũng tìm đọc báo chính thống để tìm hiểu các thông tin của ta, nhất là các vụ án, những khuyết điểm, yếu kém, tham nhũng, tiêu cực. Tuy nhiên, các thông tin này của báo chí chính thống đưa lên trang báo của ta đôi khi còn chậm, thậm chí chậm rất nhiều so với các trang mạng xã hội. Tâm lý tò mò tìm hiểu thông tin trên mạng xã hội nước ngoài để tìm kiếm thông tin của chính trong nước lâu dần đã hình thành trong cộng đồng mạng cũng bắt nguồn từ bản chất quy luật của thông tin: “thông tin nào đến trước”. Đó là bài toán rất đáng lưu tâm, cần phải có lời giải và bài toán giải pháp căn cơ để thu hút cộng đồng mạng là người Việt Nam.

Vấn đề lo ngại nhất, nếu chúng ta cứ để mạng xã hội của nước ngoài lôi kéo, thu hút công dân mạng trẻ tuổi trong nước thì hậu quả lâu dài sẽ thật sự khôn lường. "Mưa dầm, thấm lâu", các thông tin xấu độc, sai trái, thù địch tác động từng bước sẽ làm cho các thanh, thiếu niên mất phương hướng, thiếu niềm tin vào Đảng, vào chế độ xã hội chủ nghĩa, thậm chí sa ngã, quay lại chống đối là điều khó tránh khỏi.

Cuộc đấu tranh địch - ta trên không gian mạng của trận địa tư tưởng tuy thầm lặng nhưng ngày càng khốc liệt hơn. Đối phó, đấu tranh, ngăn chặn các quan điểm sai trái trên mạng xã hội là lâu dài, không bao giờ ngưng nghỉ. Chúng ta cũng cần khách quan, nhìn nhận nó theo hướng đối phó, đấu tranh, ngăn chặn để giảm thiểu tác hại của nó chứ không thể suy nghĩ theo kiểu “zero covid”. Vì đây là mưu đồ phá hoại của các thế lực thù địch, cơ hội chính trị. “Chúng dã tâm chống phá ta đến cùng”.

Vì thế, nếu thực hiện giải pháp bóc, gỡ tin, bài xấu độc thì chúng lại tung lên mạng các tin, bài khác. Do vậy, chúng ta trong môi trường thông tin số, "sống chung với lũ", thích ứng với nó và có giải pháp căn cơ, bền vững, lâu dài là tư duy đúng đắn nhất. Tư duy đó cần phải được mọi cán bộ, đảng viên, nhân dân với tư cách công dân mạng của chúng ta hiểu đúng. Như vậy mới giúp chúng ta có chiến lược, có giải pháp khả thi, hữu hiệu để đẩy lùi quan điểm sai trái, thông tin xấu độc.

Chính vì vậy, chìa khóa căn cơ lâu dài là cung cấp thông tin chính thống, minh bạch kịp thời để nâng cao nhận thức, tri thức giúp cộng đồng mạng đủ sức nhận thức, phân biệt đúng - sai, tích cực - tiêu cực, xấu - tốt, từ đó đủ sức đề kháng, dần dần hình thành cơ chế "tự miễn dịch" trước thông tin xấu độc, quan điểm sai trái, thù địch.

“Vắc-xin” nâng cao sức đề kháng, tự “miễn dịch" tin xấu độc

 Thứ nhất, tăng cường tuyên truyền, giúp cộng đồng mạng nhận diện rõ bản chất của các quan điểm sai trái, thù địch.

Đối với quan điểm sai trái, trước hết là bản thân tự nó đã chứa đựng những quan điểm sai lầm về thực tiễn và khoa học... Tính chất của sai trái có thể do hạn chế về trình độ nhận thức quy định, do đó có nơi, có lúc, chủ thể của nó không hoàn toàn là những kẻ thù địch.

Đối với quan điểm thù địch, tự bản thân nó đã chứa đựng những quan điểm sai trái, đối lập về lợi ích và lập trường giai cấp và chủ thể của nó thường là những kẻ đối lập về lập trường tư tưởng và đối lập về lợi ích giai cấp, quốc gia, dân tộc.

Tuy nhiên, trong thực tế việc phân định giữa sai trái và thù địch không hề đơn giản do tính chất phức tạp, thủ đoạn tinh vi từ nội dung của các thông tin xấu độc. Vì thế, trong thực tiễn hiện nay, chúng ta thường sử dụng định ngữ kép là "sai trái, thù địch" để chỉ các quan điểm đối lập với tư tưởng chính trị, với nền tảng tư tưởng của Đảng. Trong trường hợp này, thuật ngữ sai trái được sử dụng để nhấn mạnh tới phương diện phản khoa học, phi thực tiễn của loại quan điểm trên. Còn khi dùng thuật ngữ thù địch là để nhấn mạnh tới sự đối lập về lợi ích, lập trường giai cấp công nhân - dân tộc Việt Nam.

Từ cách tiếp cận đó, có thể giải thích, làm rõ bản chất để mỗi công dân mạng nhận diện cuộc đấu tranh chống các quan điểm sai trái trên in-tơ-nét là một phương thức đấu tranh tư tưởng, đấu tranh ý thức hệ trong điều kiện mới.

Nhiệm vụ của báo chí chính thống là tạo dòng thông tin chủ đạo để cộng đồng mạng nhận diện rõ bản chất các quan điểm sai trái trên in-tơ-nét. Làm cho mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân có thể nhận thức, nhận diện thông tin xấu độc, hiểu rõ quan điểm sai trái, thù địch. Khi đã nhận thức đúng - sai của thông tin xấu - độc, sai trái, thù địch thì mỗi công dân mạng sẽ có nhãn quan chính trị, tự giác phòng, chống và chủ động đấu tranh, bác bỏ các quan điểm sai trái, thù địch.

Vì vậy, báo chí chính thống cần trang bị tri thức cho cộng đồng mạng nhận diện rõ mục đích của các thế lực phản động, làm rõ phương thức, thủ đoạn mới nhất hiện nay của chúng.

Để các công dân mạng nhận diện rõ bản chất sai trái, thù địch của các thông tin xấu độc phát tán trên mạng, báo chí chính thống cần phân tích, làm rõ ở từng cấp độ thông tin khác nhau. Có những hệ thống thông tin ở mức độ tổng quan, phân tích bài bản âm mưu, thủ đoạn khái quát từ hệ thống các quan điểm sai trái, thù địch. Có những thông tin phân tích trực diện, cụ thể, kịp thời đối với từng loại thông tin sai trái, thù địch.

Cần nâng cao nhận thức cho cộng đồng mạng về thủ đoạn lợi dụng các tiện ích, công nghệ mới từ in-tơ-nét như các diễn đàn online, livestream để phát tán các thông tin sai trái, thù địch, lôi kéo sự tò mò của công dân mạng, nhất là lớp trẻ tham gia đối thoại trực tiếp, bình luận, dẫn dắt thông tin theo ý đồ xấu của chúng.

Thứ hai, phát huy vai trò dẫn dắt, định hướng bằng thông tin chính thống của hệ thống báo chí và mạng xã hội của Việt Nam để cộng đồng mạng nâng cao nhận thức, đủ sức "đề kháng" trước các quan điểm sai trái, thù địch.

Hệ thống báo chí cần tăng cường các chuyên trang, chuyên mục, đa dạng hóa hình thức nhằm cung cấp thường xuyên cho công chúng một cách có hệ thống thông tin chính thống về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, những thành tựu toàn diện của đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Theo đó, báo chí cần tăng cường tuyên truyền, cổ vũ các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và hệ thống chính trị vào cuộc để thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu mà Nghị quyết 35-NQ/TW của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Đó là tiếp tục làm cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nhận thức ngày càng đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những nội dung cơ bản và giá trị to lớn của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; làm cho chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh thật sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của đời sống xã hội, xây dựng văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; đổi mới nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác giáo dục chính trị, tư tưởng; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục đối với các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ, nhằm nâng cao sức đề kháng, khả năng chủ động đấu tranh, phản bác những quan điểm sai trái, thù địch.

Báo chí cần đẩy mạnh tuyên truyền để mỗi công dân mạng tin tưởng về những tiến bộ, thành tựu toàn diện của đất nước. Đây là phương thức tốt nhất để hạn chế tối đa sự lợi dụng chống phá của các thế lực phản động, cơ hội chính trị.

Nếu xã hội ta có cơ thể lành mạnh thì chúng khó có thể công kích, xuyên tạc, nói xấu chúng ta. Vì vậy, báo chí cần tăng cường tuyên truyền những thành tựu của công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Làm cho mỗi công dân mạng nhận thức sâu sắc sự lãnh đạo của Đảng đối với cuộc đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí nhằm làm cho Đảng trong sạch, vững mạnh; việc xử lý các tội phạm trong các vụ đại án tham nhũng thể hiện rõ chủ trương chống tham nhũng "không có vùng cấm", "không ngoại lệ", bất kỳ người đó là ai.

Hệ thống mạng xã hội của Việt Nam tuy mới ra đời nhưng đã có sự ảnh hưởng nhất định trong cộng đồng mạng. Vì vậy, cần có định hướng rõ ràng để các mạng xã hội có thế mạnh vào cuộc, tham gia một cách chủ động trong gợi mở, định hướng, dẫn dắt và chi phối thông tin. Các mạng xã hội VCNet, Mocha, Zing.me, Lotus, Zalo… cần có trách nhiệm trong thông tin mặt tích cực của đời sống xã hội, hướng về cộng đồng mạng người Việt Nam. Đây là cách tốt nhất để thực hiện phương châm "xây" và "chống", trong đó lấy "xây" là chính, nhằm nhân cái đẹp, dẹp cái xấu, lấy thông tin tích cực để đẩy lùi thông tin tiêu cực, xấu độc, sai trái, thù địch.

Chúng ta phải có những giải pháp tối ưu giảm thiểu sự truy nhập, tìm kiếm thông tin sai trái của cộng đồng mạng. Vũ khí tối ưu nhất vẫn là tạo sức đề kháng cho mỗi cư dân mạng có thể chống đỡ tác động từ thông tin, quan điểm sai trái, thù địch, bằng cách cung cấp kịp thời, đầy đủ những thông tin chính thống trên mạng. Khi nhu cầu thông tin được đáp ứng, thì nhu cầu tìm đọc các thông tin không chính thống - thông tin sai trái sẽ hạn chế đi rất nhiều.

Thứ ba, phát huy trách nhiệm của báo chí tham gia đấu tranh, phòng chống quan điểm sai trái, thù địch, nhằm khơi dậy niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân vào thắng lợi của cuộc đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch.

Hiện nay, công cuộc đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch vẫn còn tồn tại không ít hạn chế khi lực lượng chủ yếu tham gia đấu tranh là lực lượng chuyên trách. Tình trạng thờ ơ trước tác động của các quan điểm sai trái, thù địch phát tán trên mạng của người dân còn diễn ra khá phổ biến.

Theo đó, các cơ quan báo chí phải đóng vai trò định hướng thông tin, tăng cường tuyên truyền thường xuyên cuộc đấu tranh, bác bỏ quan điểm sai trái, luận điệu tuyên truyền xuyên tạc, kích động của các thế lực thù địch theo tinh thần Nghị quyết số 35- NQ/TW của Bộ Chính trị, đó là: "Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là bảo vệ Đảng, bảo vệ Cương lĩnh chính trị, đường lối lãnh đạo của Đảng; bảo vệ Nhân dân, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước".

Đây là nội dung cơ bản, hệ trọng, sống còn của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, trong đó các cơ quan báo chí là nòng cốt; là công việc tự giác, thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đoàn thể chính trị - xã hội các cấp; của từng địa phương, cơ quan, đơn vị, của cán bộ, đảng viên, trước hết là người đứng đầu.

Để làm tốt công tác tuyên truyền, bản thân các cơ quan báo chí cũng cần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên. Bảo đảm đội ngũ những người làm báo có năng lực chuyên môn, tinh thông nghề nghiệp, vừa có đạo đức trong sáng, lập trường tư tưởng chính trị vững vàng, luôn có ý chí chiến đấu bảo vệ lý tưởng xã hội chủ nghĩa.

Thường xuyên đổi mới phương thức, phương tiện đấu tranh hiện đại, nhất là sử dụng các phương tiện mới nhằm thu hút công chúng mạng tham gia chia sẻ, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Hệ thống thông tin vừa phải đáp ứng nhu cầu cung cấp thông tin chính thống của Nhân dân nói chung, của cư dân mạng nói riêng, vừa phải đủ sức bảo vệ lợi ích kinh tế, định hướng chính trị, những giá trị văn hóa của dân tộc, đồng thời đủ sức chiến đấu, phê phán phản bác các thông tin sai trái, độc hại trên in-tơ-nét, góp phần giữ vững trận địa tư tưởng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, chế độ xã hội chủ nghĩa.

Các cơ quan báo chí có lượng người đọc lớn, có tác động, chi phối thông tin trên mạng cần tạo các diễn đàn mở để trao đổi trực tuyến, tranh luận, giải thích với những người có ý kiến, quan điểm khác biệt hoặc phản bác những quan điểm thù địch, chống đối chế độ. Đây cũng là diễn đàn để chúng ta tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, vừa để Nhân dân có thể tham gia trao đổi, tranh luận hoặc phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Tăng cường lãnh đạo, quản lý nhà nước đối với hệ thống báo điện tử. Sớm khắc phục tình trạng sai tôn chỉ mục đích, đưa quá nhiều mảng tối của đời sống chính trị, tạo "mảnh đất" để các thế lực thù địch, cơ hội chính trị dễ dàng lợi dụng, khai thác thông tin, nói xấu chế độ. Các báo điện tử, trang tin điện tử chú trọng đổi mới, xây dựng giao diện cho nền tảng điện thoại di động (smart phone), tạo điều kiện cho số đông cư dân mạng, nhất là giới trẻ thường xuyên sử dụng, dễ dàng khai thác, tìm kiếm thông tin chính thống.

Thứ tư, cần sớm có chủ trương, giao các cấp ủy đảng, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp ban hành quy tắc tham gia mạng xã hội.

Trong đó, quy định rõ trách nhiệm và cơ chế khen thưởng, xử lý kỷ luật đối với cán bộ, đảng viên, đoàn viên thanh niên, công đoàn... khi tham gia mạng xã hội. Quy định rõ nhiệm vụ của đảng viên, đoàn viên, hội viên tham gia đấu tranh, phản bác các thông tin sai trái, thù địch; ban hành nghị định với các chế tài cụ thể trong xử lý kỷ luật và truy tố đối với các hành vi đồng phạm, chủ động phát tán thông tin bôi nhọ uy tín của Đảng, các đồng chí lãnh đạo và xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Xây dựng mạng lưới đấu tranh chống quan điểm sai trái trên in-tơ-nét từ Trung ương đến cấp tỉnh, thành phố, bao gồm đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo, am hiểu về thực tiễn; xây dựng tổ chức chuyên trách với lực lượng nòng cốt là các chuyên gia, các nhà lý luận về tư tưởng chính trị chuyên đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái về tư tưởng chính trị trên in-tơ-nét. Tổ chức lực lượng trong các cơ quan chính quyền, lực lượng quân đội, công an các cấp và trong các tổ chức chính trị, xã hội... thực hiện nhiệm vụ thường xuyên về đấu tranh chống quan điểm sai trái trên in-tơ-nét.

Toàn bộ hệ thống chính trị cần vào cuộc để thực hiện tốt Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị. Từng cấp ủy, từng ngành, từng cấp và các đoàn thể cần tuyên truyền nêu cao ý thức, trách nhiệm của mỗi cấp ủy, chính quyền, đoàn thể, cơ quan, đơn vị, toàn thể cán bộ, đảng viên, công dân tham gia đấu tranh chống quan điểm sai trái trên in-tơ-nét. Đồng thời tăng cường tuyên truyền, cổ vũ các tầng lớp nhân dân chủ động tiến công, tự giác đấu tranh, phản bác đối với các thông tin xấu độc, sai trái, thù địch phát tán trên mạng.

Cuộc đấu tranh chống quan điểm sai trái trên in-tơ-nét với đối thủ nhiều khi không lộ diện, do vậy cuộc đấu tranh này rất khó khăn và phức tạp. Chính vì vậy, phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành, đoàn thể; giữa Trung ương và địa phương nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp các lực lượng trên mặt trận tư tưởng, văn hóa trong cuộc đấu tranh chống các hoạt động "diễn biến hòa bình", chống quan điểm sai trái. Bởi vì, nếu chỉ dựa vào lực lượng chuyên trách (vốn đã mỏng) thì không thể giành thắng lợi trong cuộc đấu tranh này. Để thắng địch trong cuộc đấu tranh phức tạp này, đòi hỏi chúng ta phải tổ chức lực lượng một cách khoa học và hợp lý.

Thứ năm, để khuyến khích tinh thần yêu nước, dũng cảm tham gia đấu tranh trên không gian mạng, các cơ quan chức năng cần sớm nghiên cứu, tạo cơ chế, khuyến khích việc thành lập các tổ chức dưới dạng tự nguyện, xung kích đấu tranh trên không gian mạng.

Nếu các tổ chức tình nguyện tham gia đấu tranh trên mạng xã hội xuất hiện càng nhiều, chúng ta càng có lực lượng lớn đủ sức đẩy lùi các quan điểm sai trái, thông tin xấu độc. Chính vì vậy, các tổ chức chính trị - xã hội cũng cần nghiên cứu, có cơ chế khen thưởng để cổ vũ, động viên, tập hợp nhiều học sinh, sinh viên, thanh niên tích cực tham gia đấu tranh chống quan điểm sai trái trên mạng xã hội. Bên cạnh đó, cần xây dựng các tổ chức có lực lượng chuyên nghiệp, có tính dài hơi trong các tổ chức xã hội nghề nghiệp, trong đời sống dân cư góp phần góp phần phòng chống các luận điệu xuyên tạc một cách nhanh chóng, thức thời và hiệu quả.

THS. CAO THỊ PHƯƠNG
Tạp chí Xây dựng Đảng